Wat is EMDR?

​

Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort tot EMDR, is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een schokkende ervaring, zoals een ongeval, seksueel geweld of een geweldsincident. EMDR werd meer dan 25 jaar geleden voor het eerst beschreven door de Amerikaans psychologe Francine Shapiro. In de jaren daarna werd deze procedure verder uitgewerkt en ontwikkeld tot een volwaardige en effectieve therapeutische methode.

​

Wanneer EMDR?

 

Wat gebeurt er met je na een schokkende, pijnlijke of beangstigende gebeurtenis? Je kunt de gebeurtenis verwerken of je kunt vastlopen in deze verwerking. Vastlopen in de verwerking zorgt ervoor dat je je anders voelt, gedraagt, je anders denkt en reageert op je omgeving. Vaak merk je dat je je niet goed voelt of je omgeving geeft dit aan. Je realiseert je wellicht niet dat de veranderingen bij jezelf te maken hebben met de onverwerkte schokkende gebeurtenis. Het kan zijn dat de schokkende gebeurtenis ervoor zorgt dat je er steeds angstige beelden of gedachten over hebt, waardoor je last hebt van verschillende klachten. EMDR is dan een eerste-keus behandeling om je van deze klachten af te helpen.

​

Gebeurtenissen

 

Verschillende schokkende gebeurtenissen kunnen leiden tot verwerkingsproblemen. Bijvoorbeeld als je slachtoffer bent van een:

​

• (auto)ongeval of verwonding

• ernstige ziekte

• overval

• mishandeling of getuige van mishandeling/geweld

• (seksueel) misbruik, aanranding of verkrachting

• brand

• natuurramp

• oorlogssituatie

 

Of bijvoorbeeld bij verlieservaringen:

​

• verlies van een baan

• verlies van een geliefde

• verlies van autonomie

​

Klachten

 

 

Je kunt verschillende klachten hebben na het meemaken van een schokkende gebeurtenis.

Denk aan:

​

• nare herinneringen aan de gebeurtenis

• herbelevingen (gevoel dat het steeds opnieuw gebeurt)

• vermijden van zaken die met de gebeurtenis te maken hebben

• sneller geïrriteerd/kort lontje

• schaamte, schuldgevoel of een negatief zelfbeeld

• somberheid

• concentratieproblemen

• onverklaarbare lichamelijke klachten

• slaapproblemen

• angsten, paniek, je zorgen maken, onrust

• stress, verhoogde alertheid/waakzaamheid

​​

 

Hoe gaat EMDR in zijn werk?

 

De therapeut zal vragen aan de gebeurtenis terug te denken, inclusief de bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. Eerst gebeurt dit om meer informatie over de traumatische beleving te verzamelen. Daarna wordt het verwerkings-proces opgestart. De therapeut zal vragen de gebeurtenis opnieuw voor de geest te halen. Maar nu gebeurt dit in combinatie met een afleidende stimulus. In veel gevallen is dat de hand van de therapeut of door geluiden die door middel van een koptelefoon afwisselend links en rechts worden aangeboden . Er wordt gewerkt met ‘sets’ (= series) stimuli. Na elke set wordt er even rust genomen. De therapeut zal de cliënt vragen wat er in gedachten naar boven komt. De EMDRprocedure brengt doorgaans een stroom van gedachten en beelden op gang, maar soms ook gevoelens en lichamelijke sensaties. Vaak verandert er wat. De cliënt wordt na elke set gevraagd zich te concentreren op de meest opvallende verandering, waarna er een nieuwe set volgt.

 

Hoe weet ik of EMDR kan worden toegepast?

 

In het begin van de EMDR-therapie zal er uitgebreid aandacht worden besteed aan de oorzaak en achtergrond van de klachten. Daarnaast wordt er een taxatie gemaakt van een aantal individuele kenmerken, waaronder de persoonlijke draagkracht en de last die men van de klachten ondervindt. Hieruit zal blijken of een gerichte traumabehandeling op dat moment nodig is, en of daarvoor EMDR kan worden gebruikt.

​

Wat zijn de te verwachten effecten?

 

De sets zullen er langzamerhand toe leiden dat de herinnering haar kracht en emotionele lading verliest. Het wordt dus steeds gemakkelijker aan de oorspronkelijke gebeurtenis terug te denken. In veel gevallen veranderen ook de herinneringsbeelden zelf en worden ze bijvoorbeeld waziger of kleiner. Maar het kan ook zijn dat minder onprettige aspecten van dezelfde situatie naar voren komen. Een andere mogelijkheid is dat er spontaan nieuwe gedachten of inzichten ontstaan die een andere, minder bedreigende, betekenis aan de gebeurtenis geven. Deze effecten dragen ertoe bij dat de schokkende ervaring steeds meer een plek krijgt in de levensgeschiedenis van de persoon.

​